Đổi mới và nâng cao chất lượng giáo dục nghề nghiệp trong bối cảnh chuyển đổi mô hình tăng trưởng và hội nhập quốc tế
- Thứ sáu - 20/09/2019 05:08
- |In ra
- |Đóng cửa sổ này
Hội thảo nhằm cung cấp cái nhìn tổng thể, rõ nét về thực trạng giáo dục nghề nghiệp hiện nay; tập trung phân tích kỹ nguyên nhân của thành công cũng như hạn chế tồn tại của hệ thống giáo dục nghề nghiệp; đề xuất những giải pháp phù hợp, khả thi và hiệu quả cho việc phát triển giáo dục nghề nghiệp trong giai đoạn tới đáp ứng yêu cầu phát triển đất nước và hội nhập quốc tế. Kết quả hội thảo sẽ góp phần cung cấp cơ sở lý luận và thực tiễn cho Quốc hội trong việc thực hiện chức năng giám sát và quyết định chính sách phát triển giáo dục nghề nghiệp.
Trong bối cảnh hiện nay, trước sự vận động, phát triển không ngừng của khoa học - công nghệ và tri thức nhân loại, đặc biệt là trước yêu cầu của toàn cầu hóa, quốc tế hoá - những xu thế vừa là thời cơ, vừa là thách thức – giáo dục nghề nghiệp Việt Nam cần tiếp tục đổi mới mạnh mẽ để không chỉ đảm đương được trách nhiệm đào tạo, bồi dưỡng nhân lực trực tiếp phục vụ cho sản xuất, kinh doanh mà còn đáp ứng yêu cầu cạnh tranh và hội nhập quốc tế. Từ những thành công của các Hội thảo trước, năm nay, việc lựa chọn chủ đề Hội thảo “Phát triển giáo dục nghề nghiệp trong bối cảnh chuyển đổi mô hình tăng trưởng và hội nhập quốc tế” là chủ đề vừa có ý nghĩa cụ thể, thiết thực vừa mang tầm vĩ mô, gắn với hoạt động hoạch định chính sách, tạo tiền đề quan trọng để hoàn thiện thể chế và chính sách về đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao, từng bước đáp ứng yêu cầu phát triển kinh tế – xã hội
Phát biểu tại Hội thảo, ông Phan Thanh Bình, Chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa, Giáo dục, Thanh niên, Thiếu niên và Nhi đồng Phan Thanh Bình cho rằng: Hiện nay, có 3 mũi đột phá phát triển đất nước, trong đó nguồn nhân lực là yêu cầu lớn. Trong nguồn nhân lực này, khi nước ta đang phát triển thì lao động có tay nghề là cực kỳ quan trọng. Năm 2014, Quốc hội đã thông qua Luật giáo dục nghề nghiệp, có hiệu lực từ 2015. Năm 2017, văn bản chính thức về quản lý giáo dục nghề nghiệp đã được khẳng định và Chính phủ giao cho Bộ Lao động, Thương binh và Xã hội quản lý lĩnh vực này. Từ đó đến nay, chúng ta đã sắp xếp lại hệ thống văn bản, bộ máy... Tuy nhiên, để làm tốt hơn thời gian tới, rõ ràng, giáo dục nghề nghiệp cần được định vị đúng và cần có chiến lược quốc gia về phát triển giáo dục nghề nghiệp... Hội thảo là dịp để nhìn rõ thực trạng giáo dục nghề nghiệp, từ đó, góp phần hoàn thiện chính sách, hoàn thiện công tác quản lý và nhiệm vụ phát triển nguồn nhân lực. Hy vọng qua hội thảo sẽ tập hợp các chuyên gia và những người trong cùng lĩnh vực, tạo suy nghĩ chung, cùng cộng hưởng, phát triển giáo dục nghề nghiệp...
Ngay sau phần khai mạc là phiên thảo luận về những vấn đề chung của giáo dục nghề nghiệp, trong đó, Thứ trưởng Bộ LĐ-TBXH Nguyễn Thị Hà trình bày báo cáo “Thực trạng và định hướng phát triển giáo dục nghề nghiệp Việt Nam trong thời gian tới”; Đại diện Ngân hàng Thế giới tại Việt Nam trình bày tham luận về “Xu hướng thế giới về đào tạo nghề và bài học cho Việt Nam”.
Hội thảo bao gồm 3 phiên chính: Phiên khai mạc; Phiên những vấn đề chung; Phiên chuyên đề tập trung vào các nội dung bao gồm: Thể chế giáo dục nghề nghiệp; Giáo dục nghề nghiệp và Doanh nghiệp; Bảo đảm chất lượng giáo dục nghề nghiệp trong bối cảnh hội nhập quốc tế. Sau phiên khai mạc chính thức, Hội thảo có 3 phiên theo 3 chủ đề.
Trình bày báo cáo tại Hội thảo, bà Nguyễn Thị Hà, Thứ trưởng Bộ LĐ-TBXH cho biết, thực hiện Nghị quyết số 19-NQ/TW, đến tháng 6/2019, cả nước có 1.917 cơ sở giáo dục nghề nghiệp. Hiện nay, Bộ LĐ-TB&XH đang xây dựng Đề án sắp xếp, tổ chức lại hệ thống cơ sở giáo dục nghề nghiệp đến năm 2030 theo hướng phân tầng cơ sở giáo dục nghề nghiệp.Về tuyển sinh giáo dục nghề nghiệp, từ năm 2017 đến 2018, do thực hiện tốt công tác truyền thông, tư vấn tuyển sinh, nhận thức của người dân và xã hội đã có những chuyển biến tích cực nên kết quả tuyển sinh tốt hơn năm 2016, đạt hơn 2,2 triệu người/năm, vượt khoảng 100,2% đến 100,5%.Hệ thống giáo dục nghề nghiệp đã và đang thực hiện đổi mới khá mạnh mẽ, đồng bộ. Các điều kiện bảo đảm chất lượng giáo dục nghề nghiệp được cải thiện, từng bước chuẩn hóa, hiện đại hóa. Kỹ năng nghề nghiệp của người tốt nghiệp các cơ sở giáo dục nghề nghiệp đã được nâng lên; trên 80% người học tìm được việc làm hoặc tự tạo việc làm ngay sau khi tốt nghiệp, ở một số nghề và một số cơ sở giáo dục nghề nghiệp tỷ lệ này đạt gần 100%.Bên cạnh đó, bắt đầu hình thành mô hình đào tạo chất lượng cao theo tiêu chuẩn quốc tế thông qua các chương trình đào tạo chuyển giao; đáp ứng yêu cầu về lao động chất lượng cao cho thị trường lao động trong nước và cho thị trường lao động ngoài nước. Việc tăng cường gắn kết với doanh nghiệp trong tổ chức đào tạo, giải quyết việc làm cho học sinh, sinh viên sau tốt nghiệp bước đầu đi vào chiều sâu, hoạt động hiệu quả; cơ chế phối hợp 3 bên: Nhà nước - Nhà trường - Doanh nghiệp bắt đầu hình thành và vận hành khá tốt trong thực tiễn.
Tuy nhiên, nhận thức của cấp ủy Đảng, chính quyền và các cơ quan chức năng về giáo dục nghề nghiệp ở một số địa phương chưa đầy đủ, thậm chí còn coi nhẹ; Hiệu quả và hiệu lực của công tác quản lý nhà nước trong lĩnh vực giáo dục nghề nghiệp chưa cao; Mạng lưới cơ sở giáo dục nghề nghiệp còn bất cập về phân bố giữa các vùng miền, ngành nghề, trình độ đào tạo; Công tác tuyển sinh trong giáo dục nghề nghiệp vẫn còn gặp nhiều khó khăn; Đào tạo phần nào chưa đáp ứng nhu cầu xã hội.Với quan điểm phát triển giáo dục nghề nghiệp là một trong những nhiệm vụ quan trọng hàng đầu góp phần nâng cao chất lượng nguồn nhân lực và mục tiêu tiếp tục đổi mới, tạo sự chuyển biến mạnh mẽ về số lượng tuyển sinh, chất lượng đào tạo và hiệu quả của giáo dục nghề nghiệp, Thứ trưởng Nguyễn Thị Hà cho biết thời gian tới lĩnh vực giáo dục nghề nghiệp sẽ tập trung một số giải pháp: Tăng cường sự lãnh đạo, chỉ đạo công tác thông tin, truyền thông nâng cao nhận thức của xã hội về giáo dục nghề nghiệp; Quy hoạch mạng lưới cơ sở giáo dục nghề nghiệp được thực hiện theo hướng mở, đảm bảo quy mô, cơ cấu, hợp lý về ngành, nghề, trình độ đào tạo, gắn với việc hình thành đồng thời các cơ sở giáo dục nghề nghiệp đa ngành và chuyên ngành; Tăng cường gắn kết giáo dục nghề nghiệp với thị trường lao động, việc làm bền vững; Đẩy mạnh tự chủ của các cơ sở giáo dục nghề nghiệp gắn với trách nhiệm giải trình, cơ chế đánh giá độc lập, sự kiểm soát của Nhà nước, giám sát của xã hội; Chuẩn hóa các điều kiện bảo đảm chất lượng trong hệ thống giáo dục nghề nghiệp; phát triển hệ thống đảm bảo chất lượng, đánh giá và cấp chứng chỉ kỹ năng nghề quốc gia; Hoàn thiện hệ thống chính sách, pháp luật, nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý nhà nước về giáo dục nghề nghiệp.